SATSO Komite Haberleri - 27. Meslek Komitesi 19 Ocak 2023 Perşembe Günü Toplantı Kararları

KARAR:1
12 Mart 2020 tarih ve 31066 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan “7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu” ile 9/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Mevzuatta 4703 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış kabul edilmektedir. Bu Kanun yayımı tarihinden bir yıl sonra 12 Mart 2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sağlık Bakanlığı görev alanında yer alan “doğal mineralli sular” ve “insani tüketim amaçlı sular”ın tabi olduğu “01.12.2004 tarih ve 25657 Sayılı Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik ve 17.02.2005 tarih ve 25730 Sayılı İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre yapılan piyasa gözetim denetimleri (PGD) ile ilgili hususlarda 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanuna göre yaptırımlar uygulanırken, diğer hususlarda (üretim ve izleme denetimleri) 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununda öngörülen idari yaptırımlar uygulanmaktadır.

7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu’nda Madde 20’nin 8. fıkrasına göre “…. belirtilen idari para cezaları, bu cezalara konu uygunsuzluğun iki yıl içinde tekrarı halinde, her tekrar için bir önceki idari para cezasının iki katı uygulanır.” hükmü ambalajlı su sektörünün ürün güvenliği gereklilikleri, üretim –dağıtım – tüketim şekilleri, piyasa gözetim denetimi sıklıkları/analiz parametrelerinin sayısı, sektörün ekonomik yapısı ve ticari nitelikleri göz önünde bulundurulmadan direkt uygulamaya geçilmiştir. Ayrıca ilgili Kanun’da yer alan Madde 20’nin 11. fıkrasına göre “Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları uygulanırken, cezaya konu aykırılığın büyüklüğü ve yaptırım uygulanacak gerçek veya tüzel kişinin ekonomik durumu dikkate alınır.” hükmüne ilişkin herhangi bir uygulama da yapılmamaktadır. 7223 sayılı Kanun uygulamasının ambalajlı su sektörü için yarattığı haksız idari yaptırım ve etkilerini özetlemek gerekirse:

Ambalajlı su üreticileri, “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ve “Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde üretim ve satış hacmine dayalı olarak yıllık periyotla belirlenmiş kontrol izlemesi, denetim izlemesi ve her ilde yürütülen piyasa gözetim denetimleri olmak üzere en çok denetlenen hızlı tüketim sektörlerinden biridir. Gıda sektörü başta olmak üzere diğer sektörlere kıyasla çok fazla sayıda piyasa gözetimine tabi tutulmaktadır. Hijyen, kalite ve insan sağlığı etkileri yönünden birçok parametre ile analiz edilen bu ürünler için, 7223 sayılı Kanun Madde 20’nin 8. fıkrasının uygulanması orantılılık prensibine aykırılık oluşturmaktadır. Kaldı ki karşılaştığımız uygulamalarda firmaların bir ay içerisinde aynı parametreden iki kez katlanarak idari cezaya tabi tutulduğu görülmüştür.

200.000TL = 350.000 TL” cezai yaptırımla karşılaşması demektir ki, aynı uygulamanın farklı parametrelerde iki yıl süreceği düşünüldüğünde firmalar için katlanılamaz mali idari yaptırım ortaya çıkmaktadır. 2021 yılında ilk altı ayda, sektörde en az 905 adet PGD denetimi yapılmış, her denetimde 21 adet parametre analiz edilmiştir. 905 adet PGD uygulamasında toplamda 905x21 = 19.005 kadar uygunsuz parametre tespit etme ve katlanarak ceza kesilmesi mümkün görünmektedir. Bu cezalar ambalajlı su üreticilerinin düşük fiyat ve düşük kar bazlı ekonomik yapısına bakıldığında katlanılamayacak boyutta ciddi bir mali yük, hatta küçük ölçekli şirketlerin iflasına yol açacak durumlara sebep olacaktır.
Bu bir firmanın aynı ay içerisinde yalnızca bir parametre için “50.000TL + 100.000TL +
Ürün birim satış fiyatı ve ceza tutarı arasındaki oran, ceza katlanarak uygulandığında sektörün altından kalkamayacağı tutarlara ulaşacağı ortadadır. Ambalajlı su sektörü diğer sektörlerden farklı kılan dinamiklere ve özelliklere sahiptir. Bu nedenle PGD denetimlerinde 7223 sayılı Kanunda belirtilen yaptırımların mevcut uygulama şekli ile devam etmesinin Ambalajlı Su Sektöründe büyük bir yıkıma neden olacağı, sektördeki firmaların büyük bölümünün belki de tamamının birkaç yıl içerisinde faaliyetlerini sürdüremez duruma geleceği hiçbir kuşkuya yer vermeyen bir gerçeklik arz etmektedir.

Bu kapsamda sektörü temsilen SUDER (Türkiye Ambalajlı Su Üreticileri Derneği) tarafından Konunun sektörümüzde yol açtığı/açacağı etkiler ile ilgili görüş ve çözüm önerimizi paylaşmak üzere yapılan ziyaretler şöyledir.

-05.03.2021 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çevre Sağlığı Dairesi Başkanı Sn. Tuncay Özer görüşmesi
-16.07.2021 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Sn. Uzm. Dr. Bekir Keskinkılıç görüşmesi
-19.08.2021 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Sn. Doç. Dr. Tolga Tolunay ve Çevre Sağlığı Dairesi Başkanı Sn. Tuncay Özer görüşmesi
-02.09.2021 tarihinde T.C. Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Sn. Veysel Parlak görüşmesi
-29.12.2021 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Sn. Uzm. Dr. Bekir Keskinkılıç ve Çevre Sağlığı Dairesi Başkanı Sn. Tuncay Özer görüşmesi
-13.01.2022 tarihinde TBMM Ziyareti İstanbul Milletvekili Hasan Turan görüşmesi
-02.03.2022 tarihinde TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Recep Akdağ görüşmesi
-08.03.2022 tarihinde T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ve Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Sn. Hakkı Karabörklü görüşmesi
-21.09.2022 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Sn. Doç. Dr. Mehmet Enes Gökler görüşmesi
-22.12.2022 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Sn. Doç. Dr. Mehmet Enes Gökler görüşmesi

Yapılan görüşmeler sonrasında İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ve “Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik’te yer alan “4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun” atıflarının yönetmeliklerden çıkarılması suretiyle, sadece “5996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nda yer alan müeyyidelerin uygulanması yönünde yönetmeliklerde değişiklik yapılarak Sağlık Bakanı’nın imzası ile Resmî Gazetede yayınlanmak üzere Cumhurbaşkanlığına sunulmuştur. Cumhurbaşkanlığı tarafından T.C. Hazine ve Maliye
Bakanlığı, Sayıştay, Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na görüş sorulması için Sağlık Bakanlığı’na geri gönderilmiş olup, Sağlık Bakanlığı tarafından ilgili Kurumlara görüş yazıları hazırladıkları bilgisi edinilmiştir.

İlgili Kanuna ilişkin cezai yaptırımların devam etmesi öngörülebilir yıkıcı etkilerinden dolayı ambalajlı su üreticileri için ticareti kısıtlamakta ve büyük mali etkilerle karşı karşıya bırakarak sektörün ticari varlığını tehdit etmektedir. Cezai yaptırımların tekrarının iptal edilmesi hususunda son gelinen aşamada yönetmeliğin çıkmasının hızlandırılması için ilgili Bakanlıklar nezdinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine yazı yazılmasına. 19/01/2023/04

KARAR:2
Odamıza gelen ve Komitemize havale edilen T.C. Sakarya 5.İş Mahkemesi’nin 23/12/2022 tarih ve 2022/200 Esas sayılı yazısı görüşüldü.
Dava konusu, Pişmaniye - lokum satışı yapan bir tesiste, 11/11/2010 - 27/10/2021 tarihleri arasında yaklaşık 11 yıl kadar satış elemanı olarak görev yapan bir kişinin, 2021 Ekim ayında alabileceği ücretin ne olabileceği aralarında özel bir anlaşma yok ise o tarihte yürürlükte olan asgari ücret miktarı olabileceği kanaatimizin adı geçen mahkemeye bildirilmesine.19/01/2023/04

KARAR:3
Meslek grubumuz ile ilgili genel sorunlar tartışıldı.19/01/2023/04

KARAR:4
Dilek ve temenniler dinlendi.19/01/2023/04

Haber Tarihi : 24/2/2023